Dirk Veulemans - Componist
NED | ENG

1/1  Technologie in het lichaam. Angstaanjagend of een zegen?
 

Utopia

Utopia heb ik gemaakt in 1995. Een studente muziekgeschiedenis schreef er ooit over: "Er is geen vastomlijnde werkmethode voor deze compositie. Op een puur intuïtieve, gevoelsmatige manier werden synthetische klanken gegenereerd met eigen ontworpen software, nl. ZBase en vermengd met een beperkt aantal concrete geluiden. Dit materiaal werd geplakt en geknipt tot een compositie die verwijst naar de steeds verdergaande integratie van technologie in het menselijke lichaam."

Die integratie van technologie deed iemand ooit zeggen: “Dit is een utopia!”. Zo kwam deze compositie aan zijn titel.

ZBase

De klanken uit deze muziek werden aangestuurd door mijn eigen gemaakte software ZBase die zorgde voor het genereren van muzikale gebeurtenissen. ZBase was een database van MIDIgenerators die MIDI-exclusive commando’s naar mijn TX81Z synthesizer stuurde.

Tekstfragmenten

In deze Utopia zijn ook enkele tekstfragmenten te horen. Via mijn videorecorder kon ik opnames maken van geluiden uit diverse televisiekanalen en daaruit had ik een aantal samples verzameld en er daar enkele van gebruikt.

Er is ook een tekstfragment opgenomen uit het Radio Centraalprogramma van Joris De Laet. Het werd rond die tijd pas mogelijk om tekst laten uitspreken door de personal computer en Joris experimenteerde daarmee door de presentatiestem van zijn radioprogramma uit de PC te laten komen. Hij moest daarvoor de Nederlandse tekst fonetisch in het Engels schrijven, wat geen sinecure was. Het fragment zegt: “Ik spreek nog geen Vlaams, maar dat komt nog.” Een geknipte tekst voor deze compositie natuurlijk.

De tekstfragmenten geven een beetje de uiteenlopende reacties weer die mensen hebben als het gaat over het integreren van technologie in het lichaam, of lichaams-functies door technologie laten overnemen. Sommigen krijgen schrik “I’am afraid”, anderen zijn enthousiast “Ich liebe dich”.

Ons lichaam

Een ander lichamelijk aspect is een zekere hartslag die ik synthetiseerde en die in deze compositie, samen met de kunstmatige adem naar ons lichaam verwijst.

Octofonisch

Het geheel is octofonisch opgevat als 4 stereokanalen die tijdens de uitvoering tegelijk moeten weergegeven worden. Deze starten tegelijk, maar mogen apart gemoduleerd worden door de uitvoerder. De uitvoerder mag dus zelf de onderlinge balans tussen de stereo-kanalen bepalen en dat mag zelfs redelijk extreem, maar elk kanaal moet wel hoorbaar blijven. Hier is dus een mogelijke versie te horen.

Uitvoeringen

Utopia is enkele malen uitgevoerd op SEM-concerten, onder andere in Galerij de Zwarte Panter waar toen ook de Zwitserse componist Gary Berger uitgenodigd werd. Nadien kreeg ik van hem een mailtje om Utopia naar hem op te sturen omdat hij dit in Zwitserland tijdens een festival wou spelen. Het daar later nog een paar keer uitgevoerd.

laatste update: 2021.05.22


Alle rechten voorbehouden